
Leerproblemen bij jongvolwassenen
Leerproblemen

Diagnostiek van leerproblemen zoals dyslexie, dysorthografie en dyscalculie bij jongvolwassenen in het hoger onderwijs (hogeschool of universiteit) vereist een aangepaste aanpak ten opzichte van kinderen of adolescenten.
Waarom diagnostiek in het hoger onderwijs?
Veel jongvolwassenen:
– zijn nooit eerder gediagnosticeerd omdat ze het secundair onderwijs met compenserende strategieën konden doorlopen;
– merken pas in het hoger onderwijs dat studeren moeilijker wordt, bijvoorbeeld door grote hoeveelheden leerstof, tijdsdruk of abstractere opdrachten;
– zoeken ondersteuning of een officieel attest voor faciliteiten bij examens.
Wat wordt onderzocht?
De diagnostiek richt zich op leerstoornissen die persisteren in de volwassenheid, ondanks normale intelligentie en voldoende scholing. Drie hoofdtypes:
Leerprobleem | Kernprobleem | Typische signalen bij studenten |
---|---|---|
Dyslexie | Tekort in accuraat en vlot lezen | Traag lezen van cursussen, veel tijd nodig voor teksten, fouten in begrijpend lezen |
Dysorthografie | Moeite met spellingregels ondanks herhaalde instructie | Veel spellingsfouten in papers of notities, moeilijkheden met grammatica |
Dyscalculie | Problemen met rekenen of wiskundig inzicht | Moeite met berekeningen, formules, financiële of statistische vakken |
Meer info over:
Diagnostisch traject
Het diagnostisch proces bestaat meestal uit volgende stappen:
1. Intakegesprek
- Verzamelen van informatie over het leerverloop (vroegere problemen, compenserende strategieën).
- Schoolloopbaan, rapporten, eventuele vroegere testen of hulp.
- Motivatie voor de aanvraag (bv. nood aan faciliteiten).
2. Anamnestisch onderzoek
- Invullen van vragenlijsten over leer- en studievaardigheden.
- Zelfreflectie over sterke en zwakke punten.
3. Psycho-diagnostisch onderzoek
- Intelligentieonderzoek (bijvoorbeeld met de WAIS-IV): om uit te sluiten dat de leerproblemen het gevolg zijn van een lagere algemene begaafdheid.
- Specifieke testen:
- Lezen: leestempo, accuratesse, tekstbegrip.
- Spelling: dictees, schrijfoefeningen.
- Rekenen: basisbewerkingen, complexe rekenvaardigheden, probleemoplossing.
4. Analyse en differentiaaldiagnose
Zijn er alternatieve verklaringen (taalachterstand, onvoldoende scholing, emotionele problemen)?
Wordt de drempel voor een stoornis overschreden?
Is er sprake van comorbiditeit (bv. ADHD, ASS, faalangst)?

Diagnostisch verslag en attest
Indien een stoornis vastgesteld wordt:
Het attest vermeldt welke faciliteiten aanbevolen worden (bv. extra tijd, voorleessoftware, spellingscorrectie, aangepaste examens).
Opstellen van een verslag volgens erkende richtlijnen (bv. VVL/Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs).
Mogelijke ondersteuning in het hoger onderwijs
- Compensatiesoftware: Kurzweil, Sprint, spelling- en grammaticatools.
- Examenfaciliteiten: extra tijd, mondeling examen, aparte ruimte.
- Aangepaste cursusmaterialen: grotere lettertypes, audio-opnames.
- Begeleiding: studiecoaching, tijdsplanning, hulp bij scripties.
Praktisch
Diagnostiek en therapie bij lees-, spelling-, en rekenproblemen bij jongvolwassenen wordt in ons centrum uitgevoerd door ervaren therapeuten die zich voortdurend bijscholen.
Het ziekenfonds voorziet geen terugbetaling voor het onderzoek en de behandeling.
Meer info over de aanmelding vindt u hier.